Jerzy Kukuczka uznawany jest za jednego z najwybitniejszych himalaistów w historii, między innymi dlatego, że jako drugi człowiek na Ziemi zdobył Koronę Himalajów i Karakorum, czyli wszystkie 14 głównych szczytów o wysokości ponad 8 tysięcy metrów. Prywatnie był beskidzkim góralem, którego rodzina pochodziła z Istebnej.
Wzór do naśladowania?
Kukuczka był wyjątkowym wspinaczem, między innymi dlatego, że spośród 14 ośmiotysięczników , które zdobył w latach 1979–1987, na 8 wszedł nowymi drogami. Ponadto 7-krotnie w stylu alpejskim, na 4 zimą (3 pierwsze wejścia zimowe), na 1 szczyt samotnie. Nie dokonał tego żaden inny zdobywca ośmiotysięczników, a tym bardziej nie wszystkich czternastu. Kukuczka w ciągu niespełna dwóch lat (w okresie od 21 stycznia 1985 do 10 listopada 1986) zdobył sześć ośmiotysięczników, z czego aż trzy po raz pierwszy zimą, a na trzech kolejnych wytyczył nowe drogi w tym też te niezwykle trudne na Nanga Parbat i K2. Jerzy Kukuczka był drugim człowiekiem na świecie, który zdobył wszystkie 14 ośmiotysięczników. Jego poprzednikiem był Reinhold Messner, któremu zdobycie ośmiotysięczników zajęło szesnaście lat i cztery miesiące, a Kukuczce niespełna osiem lat.
Legendarny himalaista i alpinista, który urodził się 24 marca 1948 w Katowicach, zginął 24 października 1989 podczas wejścia na Lhotse nową drogą przez niezdobytą wówczas południową ścianę góry. Kukuczka wspinał się jako pierwszy. Z nieznanych do dzisiaj przyczyn tuż przed granią szczytową odpadł. Lina, do której był przypięty wspinacz, nie wytrzymała obciążenia i pękła, wypuszczając Kukuczkę w dwukilometrową przepaść. Ciała himalaisty nigdy nie odnaleziono, choć oficjalnie Kukuczkę pochowano w lodowej szczelinie, nieopodal miejsca upadku. Informacja ta jest nieprawdziwa, ale była konieczna, aby rodzina zmarłego otrzymała odszkodowanie.
Ku pamięci
Do zasług Jerzego Kukuczki należy między innymi wytyczenie jedenastu nowych dróg na zdobytych ośmiotysięcznikach. Droga na K2, którą zdobywał szczyt w 1986 roku wraz z Tadeuszem Piotrowskim, nigdy nie została powtórzona. Droga ta do dziś zwana jest Polish Line. Jerzy Kukuczka ma na swoim koncie siedem wejść na ośmiotysięczniki w stylu alpejskim (w tym na K2). Ponadto jako jedyny człowiek na świecie zdobył dwa ośmiotysięczniki w ciągu jednej zimy. Kukuczka był wielbicielem stylu alpejskiego, który należy do jednych z najtrudniejszych, ponieważ wymaga od samotnego wspinacza lub nielicznej grupy wspinaczy ogranicza sprzętu do minimum, tak aby być w stanie dostarczyć go pod szczyt samodzielnie. Szczyt w stylu alpejskim jest atakowany bezpośrednio z bazy przez cały zespół naraz bez zakładania stałych obozów pośrednich i poręczowania.
Pamięć o Kukuczce została uhonorowana nazwaniem jego imieniem kilku szkół w Polsce oraz kilku ulic. 1 października 2015 odsłonięto pomnik Jerzego Kukuczki przed głównym wejściem AWF w Katowicach. Ponadto jego nazwisko zostało umieszczone na Pomniku Alpinistów w Katowicach, który został odsłonięty 28 października 2015 roku. W przysiółku Wilcze w Istebnej w góralskim domku letniskowym Jerzego Kukuczki znajduje się utworzona przez Cecylię Kukuczkę w 1996 roku Izba Pamięci Jerzego Kukuczki. Jednakże największym wyróżnienie znajduje się u stóp góry Lhotse w Nepalu, gdzie dzięki Fundacji Kukuczki postawiono czorten z tablicą pamiątkową, poświęconą bohaterom południowej ściany Lhotse, czyli Rafałowi Chołdzie, Czesławowi Jakielowi i Jerzemu Kukuczce.